بادام كوهي

ويكي پديا

بادام كوهي، نام درختچه سبز رنگي است با برگ‌هاي باريك و كوچك كه در اقليم نيمه خشك ايران مي‌رويد. بادام كوهي از خانواده گل سرخيان مي‌باشد. ارتفاع متوسط گياه بين ۲٫۵ تا ۳ متر و قطر تاج پوشش آن نيز به ۲ تا ۲٫۵ متر بالغ مي‌گردد. گل‌هاي سفيدرنگ بادام معمولاً قبل از ظهور برگ‌ها در اوايل فروردين‌ماه ظاهر مي‌شوند. دانه اين گياه كه پس از فراوري (شيرين كردن) مصرف خوراكي دارد معمولاً از اوايل خرداد تا اواخر اين ماه برداشت مي‌شود.

زيستگاه بادام كوهي

بادام كوهي در خاك‌هاي عميق تا نيمه‌عميق، سنگ‌ريزه‌دار و بر روي تشكيلات آهكي – سيليسي در شيب‌هاي ملايم كوهستان‌ها مي‌رويد. بومي ايران و منطقهٔ خاورميانه، گستردگي در مناطق جنوبي، مركزي و شمال شرق ايران، در كوه‌هاي آهكي- سنگلاخي است. دامنه‌هاي ارتفاعي رويش‌گاه بادام كوهي بين ۲۰۰تا ۲۷۰۰ متر از سطح دريا، در خطوط هم باران ۱۵۰ تا ۲۵۰ ميلي‌متر قرار گرفته‌اند.

موقعيت جغرافيايي

اين گياه، در مناطق كوهستاني در استان‌هاي خراسان (كوهسرخ) فارس، كرمان خوزستان، سيستان و بلوچستان، يزد، اراك، كردستان، بختياري، تهران، ميانه و لرستان و در انواع مختلف خاك رشد مي‌كند.

ساير موارد

• ارجنك - يا بادام زاگرسي و بادام اراكي، گونه‌اي بادام كه پراكنش آن منحصر به زاگرس جنوبي در ايران است.
• ارژن - يا بادام كوهي، گونه‌اي از بادام كه به‌طور گسترده در ايران و تركمنستان مي‌رويد.
• تنگرس - يا بادام خاردار يا تِنْگِس، گونه‌اي بادام كه تنها در زاگرس جنوبي در ايران مي‌رويد.
• بادام گنوئي - يا ارچن، گونه‌اي از بادام كه منحصر به استان‌هاي جنوبي و جنوب‌شرقي ايران است.
• بادام شرقي - گونه‌اي از بادام وحشي كه بومي غرب ايران و شمال عراق است.

بادام تلخ نيز مانند دانه‌هاي هلو، زردآلو، آلو، سيب، به و گيلاس از آميگدالين تشكيل يافته‌است كه مي‌تواند در بدن تبديل به سيانيد شود. در تمام دنيا دو نوع بادام وجود دارد: بادام شيرين و بادام تلخ. بادام تلخ بايد به منظور از بين رفتن مواد شيميايي سمي موجود در آن حرارت داده شود يا پاستوريزه شود. بادام سرشار از پروتئين، ويتامين E، كلسيم، منيزيم، پتاسيم و آهن است كه براي بدن مفيد مي‌باشد؛ اما مصرف بادام تلخ به هيچ عنوان توصيه نمي‌شود.

مغز بادام تلخ به مقدار كم حاوي سيانور دو پتاس و اسيد سياندريك و ويتامين D است كه اگر فردي به مقدار زياد آن را مصرف كند، مسموم مي‌شود. مصرف پنج تا ده عدد مغز بادام تلخ در كودكان مي‌تواند مسموميت شديد به همراه داشته باشد، در بزرگسالان اين تعداد به ۵۰ عدد مي‌رسد.

بادام به عنوان منبع خوبي براي دريافت پروتئين در بين غذاهاي سالم توسط وزارت كشاورزي ايالات متحده آمريكا توصيه شده‌است.  در سال ۲۰۱۶ يك بررسي باليني نشان داد كه مصرف منظم بادام باعث مي‌شود سطح كلسترول LDL خون و همچنين خطر ابتلا به بيماري‌هاي قلبي كاهش يابد.